Önce Çatal Kaşık Bıçak Çeşitlerini Tanıyalım
Kuracağınız sofralarda tüm çatal bıçak çeşitlerini kullanmak zorunda değilsiniz. Fakat hangilerini seçmeniz gerektiğini anlamak için öncelikle çatal bıçak çeşitlerini bilmenizde fayda var. Şık restoranlarda ve lüks otellerde çatal bıçak dizilimi eksiksiz bir şekilde uygulansa da ev davetlerinde bu çeşitler, hazırlanan yemeğe göre artırılıp azaltılabiliyor. Siz de yemek yeme işini kolaylaştırmak için çeşitlenen çatal bıçak takımları arasından ihtiyacınız olan çeşitlere masanızda yer verebilirsiniz.
Bıçak Çeşitleri
Sofrada yer alan bıçak çeşitleri genellikle kullanılan yemeğe göre isimlendiriliyor. Kullanım kolaylığı sağlamak amacıyla şekilleri değişiklik gösteren bu bıçaklar, yemeklerin geliş sırasına göre diziliyor. Bu çeşitler arasında yemek bıçağı, form olarak daha dar yapıda üretilirken ayıklama işlemine yardımcı olan balık bıçağı ise geniş bir gövdeye ve sivrilen bir uç yapısına sahip. Ayrıca tırtıklı uç yapısıyla küçük bir mutfak bıçağını andıran et bıçağı da keskinliği ile diğer çeşitlerden ayrılıyor. Diğer yandan küçük boyutlardaki tatlı, meyve ve tereyağı bıçakları yine genişlikleri ve formlarıyla birbirinden farklılaşan çeşitlerden. Masada yer alan tüm çeşitler ise şu şekilde sıralanıyor;
- Yemek bıçağı
- Et bıçağı
- Balık Bıçağı
- Ordövr bıçağı
- Tatlı bıçağı
- Meyve bıçağı
- Peynir bıçağı
- Tereyağı bıçağı
Çatal Çeşitleri
Çatal çeşitleri genellikle boy olarak uzayıp kısalıyor. Bazı çeşitlerin uç kısımları, yeme işlemini kolaylaştırabilmesi için daha derin olarak tasarlanıyor. Bıçaklara göre çok daha sınırlı olan çatal formları birbirine benzerlik gösteriyor. Kimi çatallarda tarak sayılarının farklılaştığını görebilirsiniz. Yemek çatalı dört taraklıyken balık ve pasta çatalı genellikle üç taraklı olarak üretiliyor. Yemek sırasında kullanılabilecek tüm çatal çeşitleri ise şu şekilde sıralanıyor;
- Yemek çatalı
- Ordövr çatalı
- Balık çatalı
- Pasta çatalı
- Meyve çatalı
Kaşık Çeşitleri
Sulu yemeklerde ve çorbalarda kullanılan kaşıklar, çatal ve bıçak çeşitlerine göre çok daha az çeşide sahip. Bu sebeple masa düzeninde de sayıca azınlıkta kalıyor.
- Çorba kaşığı
- Et suyu kaşığı
- Tatlı kaşığı
Çatal Bıçak Kullanımı: Sofrada Çatal Kaşık Bıçak Düzeni Nasıl Olmalı?
Şık sofralarla ilgili kafa karıştırıcı olabilen konuların başında çatal bıçak kullanımı geliyor. Sofra düzeninde minik farklılıklar görülse de bu ürünler, temelde belli bir düzene göre diziliyor ve kullanılıyor. Üstelik yemek çeşitlerine göre, kullanılan çatal bıçaklar çeşitleri de değişiklik gösteriyor. Davet masalarında balık çatalından et bıçağına, ordövr çatalından ana yemek kaşığına kadar pek çok farklı çeşitte ürün görebilmeniz mümkün. Siz de katılacağınız davetlerde çatal bıçak çeşitlerini doğru kullanmak, evinizde kuracağınız sofralarda ise eksiksiz bir şekilde yerleştirmek istiyorsanız doğru yerdesiniz. Masada çatal bıçak kullanımı ve dizilimine dair merak ettiğiniz ne varsa bu yazımızda sizin için bir araya getirdik. Pek çok ayrıntısı bulunan sofra düzenini gelin birlikte inceleyelim.
Çatal Bıçak Takımlarının Yerleştirilme Düzeni
Çatal kaşık bıçak düzeni, ne kadar karmaşık görünse de aslında yemek sırasında bir düzen içerisinde hareket edebilmenize yardımcı oluyor. İhtiyacınız olabilecek tüm çatal bıçak çeşitleri masada yer aldığı için çoğunlukla yeni bir bıçak veya çatal istemenize de gerek kalmıyor. Kuracağınız sofralarda ise bu şekilde ayrıntıları düşünmek, misafirlerinize önemli olduklarını hissettiriyor. İyi hazırlanmış ve şık bir masa ile misafirlerinize verdiğiniz değeri yansıtabilmeniz mümkün. Siz de göz alıcı masalar hazırlamak için sofra bütününde yakaladığınız renk ve tarz uyumuna dikkat edebilirsiniz. Kusursuz hazırlanmış bir masada, çatal bıçak sıralaması da bir hayli önem kazanıyor. Mantığı son derece basit olan çatal bıçak kaşık diziminde dikkat edebileceğiniz birkaç küçük ayrıntı bulunuyor. Sofra düzeninde, çatal bıçak dizimine en iç taraftan başlamanız gerekiyor. Bu ürünlerin kullanımı dıştan içe doğru ilerlediği için de en son servis edilecek yemeğe ait çatal ve bıçağı en içe yerleştirmeniz gerekiyor. Siz de sıraladığımız tüm püf noktalarından faydalanarak özenli ve son derece şık sofralar hazırlayabilirsiniz.
- Tabaklara gelecek son servis ana yemek olacağı için dizilime ana yemek çatal ve bıçağıyla başlamalısınız.
- İlk olarak tabağın sağ tarafına ana yemek bıçağını, sol tarafına ise ana yemek çatalını yerleştirebilirsiniz.
- İkinci sırada ise ana yemek çatal ve bıçağından biraz daha küçük boyutlara sahip ordövr çatal ve bıçağı yer alıyor.
- Bu aşamada salata çatalı olarak da bilinen ordövr çatalını sola, ordövr bıçağını ise sağ tarafa konumlandırmanız gerekiyor.
- Eğer et veya balık bıçağını kullanacaksanız balık çatalını soldan üçüncü sıraya yerleştirebilirsiniz.
- Sağ tarafta ise ordövr bıçağı yerine ikinci sıraya balık veya et bıçağını konumlandırabilirsiniz.
- İlk kullanılan ürün olduğu için tabağın sağ tarafında son yerleştirilen de çorba kaşığı oluyor.
- Daha sonra tatlı kaşığı, sapı sağa bakacak şekilde tabağın üst kısmına yerleştiriliyor.
- Eğer masada tatlı kaşığı varsa aynı anda tatlı bıçağına da yer vermemeniz gerekiyor.
- Tatlı bıçağı yerleştirileceği zaman sapı sağa bakacak şekilde konumlandırılıyor.
- Tatlı çatalı ise sapı sola bakacak şekilde masada yer alan tatlı bıçağı veya kaşığının üst tarafına yerleştiriliyor.
- Son olarak tereyağı bıçağını da servis tabağının sol üst köşesinde yer alan ekmek tabağının üzerine bırakarak çatal bıçak dizimini tamamlayabilirsiniz.
- Çatal bıçakları yerleştirirken tüm ürünler arasında bir parmak mesafe bırakmaya da dikkat etmeniz gerekiyor.
- Masa düzenine yapacağınız eklemelerde, toplamda üç taneden fazla çatal çeşidi bulundurmamaya özen gösterebilirsiniz.
- Ayrıca tatlı bıçağı dahil olmak üzere tüm bıçakları, keskin tarafının servis tabağına bakacak şekilde, çatal ve kaşıkların uç kısımlarını da yukarıya bakacak şekilde yerleştirmeye dikkat edebilirsiniz.
Çatal Bıçakların Doğru Kullanımı
Sofrada çatal bıçak nereye konur öğrendikten sonra uygulama kısmında da bazı ayrıntılara dikkat etmeniz gerekiyor. Çatal bıçak kullanımı kimi zaman zorlayıcı bir konu haline gelebiliyor. Özellikle lüks restoranlarda veya büyük davetlerde, önünüzde çok fazla sayıda çatal bıçak görmek sizi şaşırtabilir. Fakat artık tüm çeşitleri öğrendiğinize göre bu gerginliği kolayca üzerinizden atabilirsiniz. Yemek çeşitleriyle birlikte hangi çatal ve bıçağın kullanılması gerektiğini hatırlayamadığınızda dıştan içe doğru bir kullanım sırası izleyebilirsiniz. Çatal ve bıçaklar, gelecek yemeklerin servis sırasına göre dışarıdan içeriye doğru dizildiği için bu yöntem çok büyük olasılıkla sizi doğru sonuçlara ulaştıracaktır. Çatal bıçak nasıl dizilir konusunu açıklığa kavuşturduktan sonra bu ürünlerin kullanım aşaması da sorunsuz olarak ilerleyecektir. Tutuş bakımından ise uygulayabileceğiniz iki farklı tarz bulunuyor. Çatal bıçak kullanırken farklı kolaylıklar sağlayan Avrupa (Kontinental) tarzı ve Amerikan tarzı arasında seçim yapabilirsiniz. Dilerseniz bu kullanım tarzlarının ayrıntılarını birlikte inceleyelim.
Avrupa Tarzı Çatal Bıçak Kullanımı
- Avrupa tarzında çatal ve bıçak saplarının tamamen avucunuzun içinde kalması gerekiyor.
- Eliniz bıçağın sapını kavrarken işaret parmağınız da çatal veya bıçağın sırt bölümüne doğru düz bir şekilde uzanıyor.
- Çatal ve bıçağı sabit bir şekilde tutabilmenize yardımcı olan işaret parmak aynı zamanda güç uygulayabilmenize de yardımcı oluyor.
- Kontrollü bir tutuş için bıçağın iki yanında baş ve orta parmak da destek oluyor.
- Bu tutuşta çatal ve bıçağın sap kısmı avuç içinize değiyor olmalı.
- Tutuşunuzu tamamladıktan sonra doğru bir şekilde kullanım sağlayabilmeniz için ellerinizi bilekten bükerek çatal ve bıçağın uç kısmını aşağıya doğru tutmanız gerekiyor.
- Rahatsız bir duruş sergilememek için dirseklerinizi de serbest bırakmanız bu noktada son derece önemli.
- Yiyeceğiniz lokmaları küçük parçalar halinde kesmeye özen gösterdikten sonra çatalı ters yöne çevirerek ağzınıza götürebilirsiniz.
Amerikan Tarzı Çatal Bıçak Kullanımı
- Amerikan tarzında çok daha serbest bir tutuş sergileniyor.
- Kesme işlemi sırasında çatal ve bıçak benzer şekilde tutuluyor.
- Yiyeceğiniz lokmayı kestikten sonra ise bıçağı, tabağın sağ üst köşesine çapraz olarak koymanız gerekiyor.
- Daha sonra çatalı sağ elinize alarak yemeğinizi ağzınıza götürebilirsiniz.
- Çatalı sağ elinize aldığınızda ucu yukarı bakacak şekilde çevirerek yemeğinizi yiyebilirsiniz.
- Bu iki tarz arasındaki fark, her kesme işlemi sonrasında çatal ve bıçağın yer değiştirmesinden dolayı ortaya çıkıyor.
- Fakat Amerikan tarzında da tüm yemeği tek bir seferde parçalara ayırıp daha sonra sadece çatalla yemeye devam etmeniz çatal bıçak düzeninin doğru kullanımına uygun değil.
Çatal Bıçak Duruşlarının Anlamları
Çatal kaşık düzeninin başlangıçtaki konumu kadar bu ürünlerin yemek esnasındaki duruşları da önemli. Yemeğe ara verdiğinizi, artık devam etmeyeceğinizi veya yemeği beğenmediğinizi belirtmek için siz de çatal bıçak konumlarından yararlanabilirsiniz.
Yemeğe Mola Verdim
Uzun yemeklerde biraz durup dinlenmek ve midenizi rahatlatmak için molaya ihtiyaç duyabilirsiniz. Bu gibi durumlarda, çatal ve bıçağınızı bir üçgen oluşturacak şekilde tabağınızın içerisine bırakarak servis yapan kişilerin mola verdiğinizi anlamalarını sağlayabilirsiniz. Çatalınız solda, bıçağınız ise sağda kalacak şekilde bu ürünleri yerleştirebilirsiniz. Çatal ve bıçağın uç kısımlarının birbirine değecek şekilde ve saplarının da iki yana açılmış olarak konumlandırılması bu noktada önemli.
Sıradaki Yemek İçin Hazırım
Tabağınızdaki tüm yemekleri bitiremeyebilirsiniz. Önünüzde hala yemek varken sonraki tabağa geçmek istediğinizi kolayca anlatabilmek için bir artı işareti oluşturmanız yeterli. Öncelikle sağ elinizdeki bıçağı tabağın ortasına yatay olarak yerleştirdikten sonra çatalınızı da bir artı oluşturacak şekilde dikey olarak tabağın ortasına bırakabilirsiniz.
Yemeği Çok Beğendim
Yediğiniz yemekten memnun kaldığınızı anlatmak için çatal ve bıçağı yan yana olacak şekilde tabağınıza yerleştirmeniz yeterli. Bıçağınızın keskin tarafı size bakacak şekilde çatal ve bıçağı tabağınızın üzerine yatay olarak bırakabilirsiniz.
Daha Fazla Yemeyeceğim
Yemeği bitirdiğinizi ve daha fazla devam etmeyeceğinizi anlatmak içinse çatal ve bıçağı dikey olarak tabağın ortasına yerleştirebilirsiniz. Bu noktada yan yana duran çatal bıçağın yukarıyı göstermesi gerekiyor.
Yemeği Beğenmedim
Yemeği beğenmediğinizi anlatmak için tıpkı mola verdiğiniz zamanda olduğu gibi çatal ve bıçağı üçgen pozisyona getirmeniz gerekiyor. Fakat bu sefer çatal ve bıçak yan dönmüş bir şekilde birbirlerini gösteriyor. Ayrıca bıçağınızı çatalın içerisine geçecek şekilde yerleştirmeniz bu noktada önemli. Son derece olumsuz bir anlama sahip olan bu duruş diğer çatal bıçak konumlarından farklılaşıyor. Siz de yemeği beğendiğiniz durumlarda yanlışlıkla farklı bir mesaj iletmemek için çatal ve bıçağınızı bu konumda yerleştirmemeye özen gösterebilirsiniz.
Çatal bıçak masa düzenine dair pek çok ayrıntıya yer verdiğimiz bu yazı sayesinde siz de birbirinden şık ve kusursuz sofralar hazırlayabilirsiniz. Ayrıca çatal bıçak nereye konulur ve bu konumlar hangi anlamları taşır gibi birbirinden faydalı bilgileri de katıldığınız yemeklerde uygulayabilirsiniz. En doğru çatal bıçak kullanım tekniğiyle hem daha zarif bir şekilde yemek yiyebilir hem de sofra adabına uygun olarak hareket edebilirsiniz. Eğer bu yazımızın faydalı olduğunu düşünüyorsanız sevdiklerinizle paylaşabilir, şık sofralarla ilgili daha fazla bilgiye sahip olmak içinse Her Tabak Bir Sanat yazımıza göz atabilirsiniz.
Diğer Yazılar