Dumanı Üstünde, Demi Tadına Çay Nasıl Demlenir?
Pek çok kültürde yeri olan çay, lezzetli bir içecek olmasının yanı sıra aslında pek çok faydayı da bünyesinde bulunduran bir bitki türü olarak biliniyor. İnsanların neredeyse %80'inin tükettiği çay; kalp sağlığını korumadan stresi azaltmaya, yüksek kolesterolü düşürmeden odaklanmayı artırmaya, kemikleri güçlendirmeden kan dolaşımını hızlandırmaya pek çok konuda önemli bir destek. Kısacası, optimum seviyede tüketildiğine antioksidan ve antibakteriyel özelliklere de sahip olan çay, herkesin evinde bulunuyor. Peki, iyi çay nasıl demlenir, biliyor muyuz? Kaç kişi için ne kadar miktar çay kullanılmalı? Hangi yöntemlerle, hangi çay nasıl demlenir? Çay demlemenin altın kuralları var mıdır? Varsa bu kurallar nelerdir? Bu yazımızda lezzetli çay nasıl demlenir, onu anlatıyoruz. Gelin, çay demlerken nelere dikkat etmeliyiz, hep beraber bakalım!
İyi Çay Demlemenin 7 Altın Kuralı
Çay demlemenin pek çok farklı yolu var. Hangi çayı tercih ettiğinize ve hangi araçla çay demlemeye karar verdiğinize göre değişen bu yöntemlerden birini seçerek, siz de ağzınıza layık bir çay içme deneyimi yaşayabilirsiniz. İyi çay demlemenin 7 altın kuralını anlattığımız bu bölümde kullanılması tavsiye edilen araçlardan çayın miktarına kadar birçok unsur göreceksiniz. Elinizdeki malzemeler doğrultusunda çay nasıl hazırlanır, öğrenmeye var mısınız?
Çay Sunum Aksesuarları
Tek kişilik, 3 kişilik ya da 2 kişilik çay nasıl demlenir, konusu aslında çayın hangi ekipman kullanılarak demlendiğiyle yakından ilintili. İster kendiniz ister arkadaşınız için servis edecek olun, çayı nasıl demlediğiniz önem taşıyor. Zira, milletçe damak tadımızın vazgeçilmezlerinden olan bu bitki hem sohbetlerin hem de belli öğünlerin baş tacı konumunda. Dolayısıyla onu en leziz biçimde sunmak boynumuzun borcu. Çinko demlikler, porselen ya da bakır çaydanlıklar, lezzetli çay demlemede sıklıkla kullanılan araçların başında. Demleme işlemi sonrasında da elbette sunum var. Zevkinize uygun bir çay seti kullanarak çayın lezzetini pekiştirmeniz mümkün. Kim; kenarı yaldızlı çay bardakları, modern çizgilere sahip çay tepsileri ya da parıl parıl parlayan çay kaşıkları eşliğinde çay içmek istemez ki? Dolayısıyla çayı demleme ve servis etme esnasında kullandığınız malzemeler de oldukça önemli.
Suyun Kalitesi
Çoğu sıcak içeceği hazırlarken olduğu gibi iyi çay demlemenin püf noktaları arasında da su kalitesi geliyor. Musluk suyunda bulunan klor ve kireç, çay demlemede kullanıldığında sonuç genellikle hüsran oluyor. Zira çay bitkisinin tadı iyi suyla birleştiğinde meydana çıkıyor. Bu sebeple eğer lezzetli ve demi tadında bir çay içmek istiyorsanız, iyi su kullanmaya gayret edin! Arıtma sular bu durumda en iyi sonucu verenler olurken, kaliteli bir piyasa suyu da işinizi görecektir.
Suyun Sıcaklığı
Çay demlerken suyun sıcaklığını ayarlamak da oldukça önemli. Doğru bilinen yanlışlar arasında yer alan kaynar su ile çay demlemek, çoğumuzun sıklıkla düştüğü bir hata. Çayın yapraklarının yanmaması adına, demleme aşamasında su sıcaklığının maksimum 80 derece olmasına dikkat edin. Ayrıca göz önünde bulundurmanız gereken bir diğer nokta da demliğin ısıtılması gerektiği. Siz suyun bir miktar ılımasını beklerken, o arada demliğin yeterince ısındığından emin olun. Su kaynamayı bırakıp istenilen sıcaklığa düştüğünde, çayınızı demlemek üzere suyu demliğe aktarabilirsiniz.
Çay Miktarı
Çay demlerken dikkat etmeniz gereken önemli başlıklar arasında, kullanılan çayın miktarı da bulunuyor. Eğer kullandığınız suyun içinde çay serbestçe hareket edebiliyorsa, o çay ideal biçimde demlenecektir. Bu da her yemek kaşığı çay için yaklaşık 100 ml su demektir. Demleme sırasında kaliteli, pH değeri 7-8 arası, klorsuz bir su ve önerilen miktarda çay kullandığınız takdirde amacınıza rahatlıkla ulaşabilirsiniz. Ayrıca suyu çayın üzerine eklerken belli bir uzaklıktan eklemeniz de bir diğer püf noktası. Zira bu şekilde yaptığınızda demlenecek suyun hava almasını da sağlıyorsunuz. Ayrıca demliğin tamamının kapalı olduğunda da emin olursanız, çay aromasının demliğin içinde kalmasını da garantileyebilirsiniz.
Tüm bu ipuçlarını göz önünde bulundurarak evinizde ya da ofisinizde harika çaylar demleyebilirsiniz.
Beyaz Çay Nasıl Demlenir?
Beyaz çayla ilgili en çok merak edilenlerin başında beyaz çay nasıl demlenir, konusu geliyor. Aslında bu sorunun çok da karmaşık bir cevabı yok. Tıpkı siyah çay ve yeşil çayda olduğu gibi beyaz çay demlerken de belli bir demlenme süresi gerekiyor. Eğer beyaz çayı açık olarak satın aldıysanız, kuru ve serin bir ortamda saklamanız son derece önemli. Beyaz çayı, çaydanlıkta ya da bardakta demlemenin herhangi bariz bir farkı yok. İki işlem için de tek önemli konu, suyun kaynar olmaması. Zira su kaynar halde beyaz çayın üzerine döküldüğünde çayın lezzeti olumsuz yönde etkilenebilir. Dolayısıyla su kaynadıktan belli bir süre sonra çaydanlığın ya da kupanızın içine dökmenizde yarar var. Diğer önemli konu başlığı, bir fincan için ne kadar beyaz çay kullanmanız gerektiği. Eğer tek kişiyseniz ve tek bir fincan beyaz çay içecekseniz, bir kupayı dolduracak su için bir çay kaşığı beyaz çay kullanmanız yeterli. Bu da zaten bir adet poşet beyaz çayın barındırdığı çay miktarına denk geliyor. Ardından bekleme evresi geliyor. Beyaz çayınızın kafi miktarda demlenmesi için yaklaşık 2-3 dakika kadar beklemelisiniz. Eğer daha yoğun bir tat almak isterseniz, bekleme sürenizi biraz daha artırmak elinizde. Poşet çaylar içinse bekleme süresi genelde biraz daha kısa oluyor.
Beyaz çay demlemenin bir güzel yanı da demleme işlemini 2-3 kere tekrarlayabilmeniz. Zira bazı beyaz çay türlerinde yapraklar, aromalarını kaybetmeden birkaç defa demlenmeye izin verebiliyor. Tabi burada suyun kalitesi de son derece mühim. İçme suyu, her tür çay demleme işlemindeki püf nokta. Ne kadar kaliteli su kullanırsanız, çayınızın lezzeti de o oranda artacaktır. Zira şebeke sularının içinde yüksek miktarlarda bulunan klor ve kireç, çayın tadını bozabiliyor.
Termosta Çay Nasıl Demlenir?
Çayı tadı ve faydaları, nasıl demlendiğine büyük oranda bağlı. Suyun sıcaklığı ve kalitesi, kullanılan çayın miktarı ve demleme aracı gibi etkenler de çayınızın lezzetini artırıp azaltmada son derece etkili. Özellikle ev ya da ofis dışında olacaksanız, açık alan etkinliklerine katılacaksanız ya da trafikteyseniz termosta çay içmeniz gerekebilir. Peki termosta çay demlemenin püf noktalarını biliyor musunuz? Aslında işlem kolay. Kullandığınız termosun yarısından fazlasını suyla doldurmakla işe başlayabilirsiniz. Bu aşamada eğer siyah çay kullanacaksanız bunun poşet çay olması gerekiyor. Zira yaprak siyah çayın ideal şekilde demlenmesi için su buharına ihtiyacı var. Dolayısıyla, özellikle tercih ettiğiniz bir siyah poşet çayı termosunuza yerleştirdikten sonra üzerine (kaynar olmayan) sıcak suyu ilave edebilirsiniz. Çayın rengi suya geçtikten birkaç saniye sonra poşet çayı termostan çıkartmalısınız. Böylelikle çayın aromasının ideal seviyede kaldığından emin olursunuz.
Eğer termosta yeşil çay demlemek isterseniz, işiniz daha kolay. Yeşil çayınızı termosa aldıktan sonra tıpkı siyah çayda olduğu gibi 75-80 santigrat derecedeki sıcak suyu üzerine ekleyebilirsiniz. 2-3 dakika çay demleme süresi sonrasında çayınız hazır! Enerji veren ve konsantrasyonu güçlendiren yeşil çayla güne başlamanın keyfi bir başka, değil mi?
Peki, Meyve Çayı Nasıl Demlenir?
Siyah, yeşil, beyaz derken pek çok farklı çay türünün olduğunu görebilirsiniz. Bunların yanı sıra değişik meyvelerden üretilen aromatik çayları da tatmak mümkün. Bitkiler ve meyveler, tarihte ve günümüzde farklı coğrafyalarda işlevsel özellikleri bakımından tedavi edici, rahatlatıcı, yatıştırıcı, ağrı kesici gibi yardımcı etkiler sundukları için insanlar tarafından sıklıkla tüketiliyor. Her birinin de kendine özgü lezzetleri mevcut. Gelin, farklı özelliklere sahip çeşit çeşit meyve çayı nasıl demlenir, hep beraber bakalım!
Öncelikle meyve çaylarını çok uzun demlememek gerekiyor. Meyve çaylarının lezzetli olması ve azami faydayı sağlaması için kaynamış su ile 5-7 dakika demlenmesi yeterli olacaktır. Dolayısıyla hangi meyve çayını demleyecekseniz demleyin, suyun kaynamış olması ve demleme işleminin 7 dakikayı aşmaması gerektiğini bilin.
Doğru Çay Demleme RitüeliBu yazıda anlattıklarımızın bir özeti aslında doğru çay demleme ritüeli. İster kahvaltıda ister öğle yemeğinde isterseniz de akşam üzeri olsun lezzetli çay içmek son derece keyiflidir. Bunu sağlamak için de birtakım çay demleme tekniklerini ve tüyolarını bilmek gerekir. Örneğin, çayı çaydanlıkta mı yoksa termosta mı demleyeceğiniz önemli. Ayrıca hangi çayı demleyeceğiniz, çayı kaç kişilik demleyeceğiniz, çayı demlerken kullandığınız su gibi pek çok etken çay nasıl demlenir, sorusu içinde yanıtlanabilir. Madde madde bakacak olursak, çay demleme süreci boyunca dikkat edilecek konu başlıklarını şöyle sıralayabiliriz:
- Kullanılan suyun kalitesi
- Çay servis aksesuarları
- Demleme yöntemi
- Sunum
- Demleme süresi
- Çayın miktarı
- Suyun sıcaklığı
Bazı Çay Türleri ve Demlenme Şekilleri
Siyah Çay
Her siyah çay kendine özgü bir sıcaklık derecesinde demlenmeye ihtiyaç duyabilir. Örneğin, Darjeeling ya da Keemum gibi hassas yapraklara sahip siyah çay türleri, 80-85 santigrat derecedeki sularda demlenmelidir. Diğer siyah çay türlerini 80-90 santigrat sıcaklık derecelerinde rahatlıkla demleyebilirsiniz.
Yeşil Çay
Daha önce de belirtildiği gibi yeşil çayları uzun süre demlemek, onların kekremsi ve acı aromasını ortaya çıkarabildiği için pek önerilmez. Dolayısıyla yeşil çay türlerini hem düşük sıcaklıklarda hem de kısa süre bekleterek demlemelisiniz. Ayrıca her yeşil çayın da kendine göre bir demlenme sıcaklığı vardır. Örneğin, Japon yeşil çayları daha yüksek sıcaklıktaki sularda demlenmeyi severken, yasemin gibi aromalı olanlar daha ılık sıcaklıklarda demlenebilir.
Beyaz Çay
Bu çay türü de tıpkı yeşil çaylar gibi kaynama noktasının çok altındaki sıcaklıkları sever. Beyaz çay için 70 santigrat derece, demlenme için ideal sıcaklıktır. İdeal sonucu almak isterseniz, çayların sıcaklığını ölçen bir mutfak gereci kullanmayı deneyebilirsiniz. Eğer bir çay termometreniz yoksa, demliğinizin dibinde kabarcıklar oluşmaya başladığında ocağın altını kapatıp çayın bir süre ılımasını sağlayın.
Pu-erh Çayı
Dünya çapında şifalı bir bitki olarak bilinen Pu-erh, sağlıklı iksir olarak kabul edilir. Geleneksel olarak kabul görmüş bir yöntemle Pu-erh çayını demlemeden önce, çayın yapraklarını iki kere çalkalamanız gerekiyor. Demlemeye hazır olduğunda 95 santigrat derece su kullanarak çayınızı demleyebilirsiniz.
Oolong Çayı
Farklı teknikler kullanarak bu çayı demlemeniz mümkün. Hangi teknik olursa olsun, Oolong çayını demlemek için gereken su sıcaklığı 85-95 santigrat derece arasıdır. Eğer yine bir çay termometreniz yoksa demliğin dibindeki kabarcıklar su yüzeyine çıkmaya başladığında, sıcaklık kaynağını kesin ve 1 dakika bekleyin. Böylece çayınız ideal sıcaklıkta demlenecektir.
Tüm bunların yanı sıra her bir çay için farklı demlenme süreleri bulunuyor. Bunları da sizin için aşağıda sıraladık:
- Siyah Çay: Hem yaprak hem poşet çaylar için 3 ila 5 dakika
- Pu-erh Çayı: Hem yaprak hem poşet çaylar için 2 ila 4 dakika
- Beyaz Çay: Yaprak için 2 ila 3 dakika, poşet için 30 ila 60 saniye
- Yeşil Çay: Yaprak için 2 ila 4 dakika, poşet için 1 ila 3 dakika
- Oolong Çayı: Yaprak için 5 ila 7 dakika, poşet için 3 ila 5 dakika
Tüm bu ayrıntılı çay demleme ipuçlarını göz önünde bulundurarak en lezzetli çayı demleyebilir, sevdiklerinize demi tadında çaylar servis edebilirsiniz.