Silikon Nedir? Silikon Mutfak Gereçleri Sağlıklı mı?
Mutfak gereçleri arasında belki de en sık tercih edilenlerden biri olan silikon malzemeler hakkında pek çok faydalı bilgiyi bu yazıda bulmanız mümkün. Silikon nedir? Sağlığa zararlı mıdır? Silikon kaplar nasıl temizlenmelidir? BPS'sız silikon nedir? Platin silikon ile normal silikon arasındaki farklar nelerdir? Tüm bu soruların cevapları için yazımızı okumaya devam etmeniz yeterli.
Silikon Nedir?
Teknik olarak açıklamak gerekirse silikon, kimyasal olarak silis (silika) elementiyle oksijen atomlarının birleşiminden oluşan bir polimer malzemedir. Doğal olarak yeryüzünde bulunan silikon, en yaygın elementlerden biri olan silisyumun bileşiğidir. Silikon, sıcaklık, kimyasal dayanıklılık ve elastikiyet gibi bir dizi özelliği nedeniyle mutfaklardan hastanelere çok çeşitli endüstriyel alanlarda kullanılır. Peki, silikon malzeme özellikleri neler? Haydi, gelin birlikte keşfedelim.
Silikon Malzeme Özellikleri
- Hijyenik: Silikon, kolayca temizlenebilen ve hijyenik bir malzemedir. Silikon mutfak gereçlerinin çoğunu elde ya da bulaşık makinesinde yıkayarak temizlemek mümkündür.
- Yapışmaz Yüzey: Silikon, yapışmaz bir yüzeye sahiptir. Dolayısıyla yiyecekler, mutfak gerecinde sıkışıp kalmaz. Bu özellik, yemek pişirme veya yemek servisi sırasında epey kullanışlıdır.
- Dayanıklılık: Silikon mutfak gereçleri genellikle dayanıklı ve uzun ömürlüdür. Yani eğer mutfağınızda uzun süre kullanmayı planladığınız malzemeler varsa bunların silikon olmasını tercih edebilirsiniz.
- Yüksek Isı Toleransı: Silikon, yüksek sıcaklıklara dayanıklıdır ve genellikle sıcak yüzeylere temas edebilir. Bu, ürünün, pişirme işlemlerinde ve ocakta kullanılabilir olması için idealdir.
- Soğuğa Dayanıklılık: Silikon, yüksek ısıları tolere edebildiği gibi düşük sıcaklıklara da dayanıklıdır. Bu nedenle silikon mutfak gereçlerinizi dondurucu veya buzlukta kullanabilirsiniz.
- Renk ve Tasarım Seçenekleri: Silikon mutfak gereçleri farklı renk ve tasarımlarda bulunabilir. Sarıdan kırmızıya, pembeden griye çeşit çeşit renklerde silikon saklama kapları veya diğer mutfak malzemelerini satın alarak dilediğiniz gibi kullanmanız mümkün.
- Hafiflik: Silikon mutfak gereçleri hafif ve kullanımı kolaydır, bu da mutfakta size rahat bir deneyim sunar.
- Çizilmeye ve Deforme Olmaya Karşı Direnç: Silikon, çizilmelere ve deforme olmaya karşı dayanıklıdır. Bu özellik sayesinde mutfak araçlarının uzun süre kullanılabilirliği artar.
- Çeşitli Kullanım Alanları: Silikon mutfak gereçleri çok yönlüdür ve karıştırma kaşığından spatulaya, fırın eldivenlerinden muffin kalıplarına kadar birçok farklı araç olarak bulunabilirler.
- Düşük Toksisite Riski: Silikon, düşük toksisite riskine sahiptir ve gıda ile temas eden malzemelerde kullanılır.
Tüm bu bilgilerin ardından sırada silikon mutfak malzemeleri sağlıklı mı, sorusunun yanıtını aramak geliyor. Bakalım, silikondan üretilen mutfak gereçlerinin sağlığımızla ilişkisi nasıl.
Silikon Mutfak Gereçleri Sağlıklı mı?
Silikon mutfak gereçleri sağlıklı mı, değil mi bilmek için ürünlerin hangi koşullarda üretildiğinin belirlenmesi gerekir. Silikon ürünlerin sağlık açısından risk taşımaması için aşağıdaki koşulları yerine getirmesi şart.
- Gıda ile Temas Güvenliği: Kaliteli silikon mutfak gereçleri, gıda ile temas ettiğinde herhangi bir tehlikeli maddeyi gıdaya aktarmamalıdır. Sağlık standartlarına uygun ürünlerin kullanılması önemlidir. Örneğin BPA içermeyen platin silikonlar, mutfaklarda sıklıkla kullanılan en kaliteli silikon malzemeler arasında kabul edilmekte. Dolayısıyla siz de mutfağınıza silikon gereçler almayı düşünüyorsanız BPA'sız platin silikon ürünlere yönelebilirsiniz.
- Türk Gıda Kodeksine Uygunluk: Ülkemizde gıda ile temas eden malzemelerin gıda kodeksi tarafından onaylanması genellikle bir güvenlik göstergesidir. Bu nedenle, Türk Gıda Kodeksi onaylı silikon ürünleri tercih etmek güvenli bir seçenek olabilir.
- BPA ve Toksin İçermemeli: Silikon mutfak gereçleri BPA (Bisfenol A) gibi zararlı kimyasallardan özgür olmalı. Ayrıca, toksinlerin yayılmasını önlemek için üretimde kaliteli ürünler tercih edilmeli.
- Kullanım Talimatlarına Uymak: Silikon mutfak gereçleri üreticinin kullanım talimatlarına uygun şekilde kullanılmalı. Örneğin bazı silikon ürünler yüksek sıcaklıklara dayanabilirken diğerleri sadece belirli sıcaklık aralıklarında kullanılabilir. Bunları göz önünde bulundurduğunuzda silikon mutfak gereçlerinizi uzun yıllar güvenle kullanabilirsiniz.
- Yıpranma ve Hasar Kontrolü: Silikon mutfak gereçleri, yapısı gereği çelik ya da ahşap ürünlerin aksine daha çabuk yıpranabilir. Bu nedenle silikon malzemelerinizi belli aralıklarla düzenli olarak kontrol edin ve hasarlı olanları kullanılmamaya özen gösterin.
BPA Ne Demek?
Sürekli duyduğunuz BPS'sız plastik, BPA'sız silikon gibi tabirler aslında neyi ifade ediyor, biliyor musunuz? Cevabınız hayırsa endişelenmeyin! BPA ne demek, sorusunun yanıtını sizin için bu bölümde kısaca veriyoruz.
Bisfenol A tabirinin kısaltması olan BPA, kimyasal bir bileşiktir ve yaygın olarak plastik ürünlerin üretiminde kullanılır. Özellikle polikarbonat plastiklerin yapısında bulunur ve sert plastiklerin, reçinelerin ve epoksi reçinelerin üretiminde kullanılan bir monomerdir. Sert ve şeffaf plastiklerin üretiminde yaygın olarak kullanılmasının yanı sıra, içecek şişeleri, yiyecek saklama kapları, bebek şişeleri, biberonlar, dental dolgu malzemeleri, su boruları ve daha pek çok ürünün yapımında bulunan BPA, gıda ambalajlarının iç kaplamalarında da kullanılır. Bu kadar yaygın kullanım alanı olmasının yanı sıra özellikle bazı konular sebebiyle BPA'nın birçok ülkede kullanıma alnı sınırlandırılmış. BPA'nın insan sağlığı üzerinde endişe verici etkileri arasında hormonal bozukluklar, bebek ve çocuklar üzerinde olumsuz etkiler, metabolizma bozuklukları, obezite, kardiyovasküler ve nörolojik sorunlar sayılabilir. Tüm bu nedenlerden ötürü birçok plastik ürün ve ambalaj artık BPA içermemektedir veya "BPA içermez" etiketleriyle satılmaktadır. Ancak, hala bazı ürünlerde BPA bulunabilir, bu nedenle ambalajları ve etiketleri kontrol etmek önemlidir.
Silikon Mutfak Gereçleri Nasıl Temizlenir?
Kullanışlı ürünler arasında yer alan silikon malzemeler söz konusu olduğunda akıllara takılan bir diğer soru da silikon mutfak gereçleri nasıl temizlenir, oluyor. Sorunun yanıtı ise hemen aşağıda sizi bekliyor.
- Eğer silikon mutfak gerecinizde sert lekeler veya yapışkan kalıntılar varsa bunları yumuşak bir sünger veya diş fırçası ile nazikçe temizleyebilirsiniz. Temizlik esnasında keskin veya sert cisimler kullanmaktan kaçının; çünkü bu ürünler silikona zarar verebilir.
- Sirkeli su, silikonun temizlenmesine yardımcı olabilir. Bir su ve sirke karışımı hazırlayın ve gereci bu karışımla yıkayın, ardından iyice durulayın. Sonuçtan tatmin olmazsanız devreye bulaşık deterjanınızı sokabilirsiniz.
- Silikon mutfak gereçlerinizin hasar veya yıpranma belirtileri gösterip göstermediğini düzenli olarak kontrol edin. Eğer hasarlı veya yıpranmışlarsa güvenliğiniz için yeni bir ürün kullanmayı düşünün.
- Silikon mutfak gereçlerini kullanıldıktan hemen sonra temizlemeye başlamak en iyisi. Zira tüm bulaşıklarda olduğu gibi silikon malzemelerde de yiyecek kalıntılarının veya lekelerin kurumasını engellemek temizliği kolaylaştırır.